Γνωρίζατε ότι το 85% των θέσεων εργασίας που θα υπάρχουν το 2030 δεν έχουν εφευρεθεί ακόμα; Αυτό ισχυρίζεται μια έκθεση του τεχνολογικού γίγαντα Dell, που συντάχθηκε από το Institute for the Future (IFTF). Την ίδια στιγμή, διάφοροι ειδικοί σε θέματα τεχνολογίας, επιχειρηματίες και ακαδημαϊκοί από όλο τον κόσμο φαίνεται να μοιράζονται την ίδια άποψη.
Αλλά αυτό αληθεύει, είναι ο κόσμος προετοιμασμένος για μια τέτοια αλλαγή ραγδαία αλλαγή; Τι είναι η Βιομηχανία 4.0 και τι σχέση μπορεί να έχει με την εκπαίδευση; Ποια είναι η διαφορά μεταξύ του μετασχηματισμού και καινοτομίας; Αυτές είναι μερικές από τις ερωτήσεις στις οποίες το άρθρο αυτό θα προσπαθήσει να απαντήσει.
Τι είναι η Βιομηχανία 4.0
Η ψηφιοποίηση της παραγωγής έχει αλλάξει ριζικά τον τρόπο παραγωγής προϊόντων. Αυτός ο μετασχηματισμός είναι τόσο συντριπτικός που ονομάστηκε Βιομηχανία 4.0 (ή Industry 4.0 στην Αγγλική ορολογία) για να για να σηματοδοτήσει τη συνεχιζόμενη τέταρτη βιομηχανική επανάσταση.
Έχει περάσει πολύς καιρός από την πρώτη βιομηχανική επανάσταση που χρησιμοποίησε τη δύναμη του νερού και του ατμού στη διαδικασία παραγωγής. Στη συνέχεια, περάσαμε στη δεύτερη βιομηχανική επανάσταση με την εισαγωγή της ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ η τρίτη εισήγαγε τον τους υπολογιστές και τους διάφορους αυτοματισμούς. Η Βιομηχανία 4.0 βασίζεται στα χαρακτηριστικά του τελευταίου με την προσθήκη όμως έξυπνων και αυτόνομων συστημάτων, όπως το διαδίκτυο των πραγμάτων (IoT), που υποστηρίζονται από τα Μεγάλα Δεδομένα (Big Data) τη μηχανική μάθηση (Machine Learning).
Ο αντίκτυπος της τεχνολογικής επανάστασης της Βιομηχανίας 4.0 στην εργασία
Η πρόοδος της τεχνολογίας λόγω της 4ης βιομηχανικής επανάστασης αναμένεται να επηρεάσει σημαντικά τις θέσεις εργασίας παγκοσμίως. Οι βασικές τεχνολογίες που μεταμορφώνουν την εργασία είναι υψηλές ταχύτητες του διαδικτύου, η τεχνητή νοημοσύνη και η αυτοματοποίηση, η ανάλυση μεγάλων δεδομένων και το υπολογιστικό νέφος. Συγκεκριμένα, η τεχνητή νοημοσύνη και η αυτοματοποίηση όχι μόνο θα μεταβάλλουν την εργασία, αλλά θα έχουν επίσης τεράστιο αντίκτυπο στην απασχόληση.
Σύμφωνα με μελέτες, η τεχνητή νοημοσύνη και η αυτοματοποίηση θα επηρεάσουν περίπου το ένα πέμπτο του παγκόσμιου εργατικού δυναμικού. Επίσης, πολλές εταιρείες πιστεύουν ότι η ευρύτερη ενσωμάτωση της τεχνητής νοημοσύνης και του αυτοματισμού στην εργασία θα μειώσει σημαντικά την ανάγκη για μεγάλο αριθμό εργαζομένων πλήρους απασχόλησης. Ενω, άλλοι ειδικοί αναμένουν ότι τα ρομπότ θα αντικαταστήσουν επίσης αρκετούς απ’ αυτούς μέχρι το 2030.
Τα δεδομένα αυτά μόνο απογοητευτικά φαίνονται από την σκοπιά των εργαζομένων, αφού πολλοί είναι αυτοί που θα χάσουν τη δουλειά τους. Ωστόσο, αυτός ο ψηφιακός μετασχηματισμός που συντελείται από τη Βιομηχανία 4.0 υποδηλώνει την αρχή μιας νέας εποχής για τις επιχειρήσεις και τους εργαζόμενους. Η τεχνητή νοημοσύνη και η αυτοματοποίηση θα ωθήσουν τους εργαζόμενους σε νέους τύπους εργασίας μεγιστοποίησης την παραγωγικότητας, ενώ ταυτόχρονα θα δημιουργηθούν και νέοι ρόλοι εργασίας που δεν υπάρχουν τώρα.
Η βιομηχανία 4.0 στην εκπαίδευση
Η ζήτηση νέων δεξιοτήτων για την υποστήριξη της βιομηχανίας 4.0 θα μεταμορφώσει αναπόφευκτα τα εκπαιδευτικά μας συστήματα. Αυτή η στροφή του εκπαιδευτικού συστήματος για την υποστήριξη της τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης με γνώσεις και δεξιότητες από τα σχολεία ονομάζεται αλλιώς και εκπαίδευση 4.0.
Οι σημερινοί εργαζόμενοι θα χρειαστεί κάποια στιγμή να αναβαθμίσουν τις δεξιότητές τους ή να επανεκπαιδευτούν ώστε οι δεξιότητες τους να παραμείνουν σχετικές ή να αποκτήσουν νέες. Ταυτόχρονα, η νέα γενιά χρειάζεται να είναι εξοικειωμένη με τις νέες τεχνολογίες από μικρή ηλικία. Με τον τρόπο αυτό, θα κατέχουν πολλές από τις δεξιότητες που θα αναζητούν οι εργοδότες στο άμεσο μέλλον και έτσι θα είναι ευκολότερη η ένταξη τους στο εργατικό δυναμικό.
Ως εκ τούτου, τα σχολεία πρέπει να προσαρμόσουν τα προγράμματα σπουδών τους στη νέα πραγματικότητα και να υιοθετήσουν νέες προσεγγίσεις μάθησης ώστε να προετοιμάσουν καλύτερα τους εργαζόμενους του αύριο. Για να επιτευχθεί αυτό, τα σχολεία πρέπει να εντάξουν τις νέες αυτές τεχνολογίες στο πρόγραμμα σπουδών τους και να χρησιμοποιήσουν την τεχνολογία με τέτοιο τρόπο ώστε να τη μάθηση. Τέλος, πρέπει να επικεντρωθούν στην καλλιέργεια των hard και soft skills που θα απαιτούνται σε μελλοντικές θέσεις εργασίας.
Καινοτομία ή μετασχηματισμός;
Οι όροι «καινοτομία» και «μετασχηματισμός» χρησιμοποιούνται συχνά εναλλακτικά, αλλά διαφέρουν στην ψηφιακή εποχή. Υπάρχουν περιπτώσεις που ο μετασχηματισμός μπορεί να οδηγήσει σε καινοτομία, ενώ σε άλλες η καινοτομία μπορεί να οδηγήσει σε μετασχηματισμό. Ωστόσο, πολλές φορές παραβλέπουμε την αιτιώδη αυτή σχέση τη σήμερον ημέρα. Όμως, ζώντας στη σύγχρονη εποχή, οφείλουμε να γνωρίζουμε τις διαφορές τους.
Η κύρια διαφορά μεταξύ καινοτομίας και μετασχηματισμού είναι η ταχύτητα. Ο μετασχηματισμός συνήθως παίρνει αρκετό χρόνο καθώς γίνεται η μετάβαση από μια κατάσταση σε μια άλλη. Στον αντίποδα, η καινοτομία αναφέρεται ως μια ξαφνική έκρηξη δημιουργικότητας αλλά ταυτόχρονα χαρακτηρίζει και τις επακόλουθες ενέργειες που ακολουθούνται για να γίνει η καινοτομία μέρος μιας ευρύτερης στρατηγικής.
Με βάση τα παραπάνω, μπορούμε να χαρακτηρίσουμε τη βιομηχανία 4.0 στην εκπαίδευση, περισσότερο ως μια διαδικασία μετασχηματισμού. Ουσιαστικά, η εκπαίδευση ακολουθεί τις καινοτομίες που έχει φέρει η τέταρτη βιομηχανική επανάσταση, ενώ προσπαθεί με στρατηγικό να προσαρμοστεί στη νέα κατάσταση που δημιουργείται για την περαιτέρω υποστήριξη της.
Ωστόσο, στοιχεία καινοτομίας δεν θα μπορούσαν να λείπουν από την εκπαίδευση καθώς είναι ένα ιδιαίτερα δυναμικό περιβάλλον. Όμως, η καινοτομία στην εκπαίδευση είναι κάτι περισσότερο από την απλή ενασχόληση με τις νέες τεχνολογίες. Οι εκπαιδευτικοί βρίσκονται σε μια συνεχή κατάσταση επίλυσης προβλημάτων αναζητώντας λύσεις σε πραγματικά προβλήματα, ώστε να προωθήσουν την ισότητα και να βελτιώσουν τη μάθηση.
Οι εκπαιδευτικοί έχουν πολλούς μαθητές που ο καθένας έχει τα δικά του δυνατά και αδύνατα σημεία. Σε μια εκπαιδευτική αίθουσα, οι μαθητές είναι στην διακριτική ευχέρεια του εκάστοτε εκπαδευτικού για να αποφασίσει τον καλύτερο τρόπο για να τους προσεγγίσει. Υπάρχουν πολλά προγράμματα, υπηρεσίες, διαδικασίες, προϊόντα και συνεργασίες οι οποίες μπορούν να βελτιώσουν σημαντικά την εκπαιδευτική διαδικασία με καινοτόμους τρόπους.
Σύμπερασμα
Η τέταρτη βιομηχανική επανάσταση εισήγαγε νέες τεχνολογίες που θα μεταβάλλουν ριζικά τον την εργασία. Καθώς πολλές από τις μελλοντικές θέσεις εργασίας δεν υπάρχουν ακόμη, είναι προφανές ότι πρέπει να αρχίσουμε να προετοιμαζόμαστε για αυτές από τώρα. Αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο η Βιομηχανία 4.0 εισέρχεται στο εκπαιδευτικό μας σύστημα μεταμορφώνοντάς το ενώ παράλληλα δείχνει τον δρόμο για να γίνει η εκπαίδευση περισσότερο καινοτόμα.
Το Ευρωπαϊκό έργο EU Education 4.0 for Youth
Καθώς έχουμε καταστήσει σαφή τη σύνδεση μεταξύ της Βιομηχανίας 4.0 και της εκπαίδευσης, θα θέλαμε να σας δείξουμε ένα ευρωπαϊκό έργο που προωθεί την εκπαίδευση 4.0. Το Education 4.0 for Youth είναι ένα έργο Erasmus+ που επιδιώκει να ενημερώσει το κοινό σχετικά με αυτό το νέο είδος εκπαίδευσης και πώς σχετίζεται με τη βιομηχανία 4.0.
Το έργο αναγνωρίζει τη σημασία των νέων δεξιοτήτων που απαιτούνται για την υποστήριξη της τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης, εστιάζοντας περισσότερο περισσότερο στον εντοπισμό νέων πηγών μάθησης αυτών των νέων δεξιοτήτων. Τέλος, στοχεύει στη δημιουργία μιας πλατφόρμας εκμάθησης όπου οι χρήστες θα μπορούν να μάθουν περισσότερα για τη Βιομηχανία 4.0 αλλά και να μάθουν νέες δεξιότητες που θα τους φανούν χρήσιμες στο άμεσο μέλλον.
Ακολουθήστε την επίσημη σελίδα του Education 4.0 for Youth για να παραμείνετε ενημερωμένοι με όλα τα νέα και τις μελλοντικές δραστηριότητές του έργου.
