by Institute of Entrepreneurship Development iED

Γανωτής

Τα παλιά χρόνια τα σκεύη που χρησιμοποιούσαν οι άνθρωποι για τις καθημερινές τους ανάγκες και ιδίως στη μαγειρική, ήταν μπακιρένια (χάλκινα). Αυτά με τον καιρό και την πολύ χρήση οξειδώνονταν και γινόντουσαν επικίνδυνα. Έτσι έπρεπε να περαστεί η επιφάνειά τους με ένα ειδικό μέταλλο, το καλάι (κασσίτερος) και να προστατευθεί από την επικίνδυνη οξείδωση, τη γανίλα. Αυτή η δραστηριότητα ήταν το γάνωμα.

Ο γανωτής ξεκινούσε κάθε πρωί με ένα άδειο τσουβάλι στις γειτονιές και μάζευε τα σκεύη από τα νοικοκυριά που χρειαζόντουσαν να γανωθούν. Αφού σημείωνε πόσα σκεύη έπαιρνε από κάθε νοικοκυριό, επέστρεφε στο εργαστήρι του.

Ο καθαρισμός των σκευών γινότανε με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους. Τα παλιότερα χρόνια τρίβανε τα σκεύη με μοσχαρίσιο δέρμα και μετά τα ρίχνανε μέσα σε άμμο και νερό και τα τρίβανε με συρματόβουρτσα, για να καθαρίσει το χάλκωμα. Στα μεγαλύτερα σκεύη (καζάνια, ταψιά κ.α.) έμπαινε με τα πόδια ο γανωτής και τα έτριβε με τριμμένη στουρναρόπετρα για να φύγει η σκουριά.

Άλλοι γανωτές ζέσταιναν νερό σε ένα μεγάλο καζάνι, ρίχνανε μέσα στάχτη και έβαζαν τα σκεύη να βράσουν, μέχρι να φουσκώσει το χάλκωμα και να φύγει η βρωμιά. Στη συνέχεια για να καθαρίσουν ακόμα καλύτερα σπάζανε πετροκάρβουνο και τα τρίβανε με αυτό. Όσο περνούσαν τα χρόνια ανακαλύπτανε πιο αποτελεσματικούς τρόπους για να γανώνουν τα σκεύη.

Άλλη μία μέθοδος ήταν η εξής. Ο γανωτής άναβε τη φωτιά και έβαζε τα χαλκώματα να ζεσταθούν καλά και να λιώσουν όλα τα λίπη και η λίγδα που μπορεί να είχαν τα σκεύη. Ύστερα τα έπαιρνε και τα έβαζε σε μια ρηχή γούρνα, το γιαλάκι, και τα έτριβε με άμμο για να καθαρίσει. Μετά το έβαζε στη φωτιά και μόλις ζεσταινόταν καλά, έπαιρνε το νισατίρι (μια σκόνη σαν ζάχαρη) και πασάλειβε καλά το σκεύος από το μέσα μέρος. Έπειτα έβαζε πάνω και το καλάι όπου το άλειφε καλά για να πιάσει και μετά με το παλάτσι, κάτι σαν βαμβάκι, το έτριβε καλά για να γίνει το λεγόμενο κασσιτέρωμα. Αν δεν ήταν ικανοποιημένοι με το αποτέλεσμα, επαναλαμβάνανε τη διαδικασία. Στο τέλος το σκούπιζαν με ένα καθαρό βαμβάκι για να γυαλίσει και φαινόταν σα καινούριο.

Προηγούμενο άρθρο
Επόμενο άρθρο

Τελευταία Νέα

Ημέρα Γυναικείας Επιχειρηματικότητας: Η Γυναικεία Οπτική...

«Η αποτυχία δεν είναι το αντίθετο της επιτυχίας· είναι μέρος της επιτυχίας.» Arianna Huffington, Ελληνο-αμερικανίδα επιχειρηματίας.«Η αυτοπεποίθηση χτίζεται παίρνοντας ρίσκα και μαθαίνοντας πώς...

SMARTMED: Φέρνοντας την Έξυπνη, Βιώσιμη και...

Info Day – 12 Νοεμβρίου 2025 | Ώρα εναρξης 10:00 | JOIST Innovation Park, Λάρισα Στις 12 Νοεμβρίου 2025, το JOIST Innovation Park στη Λάρισα...

Aisthesis Medical: Η Healthtech Startup, με...

Η healthtech startup Aisthesis Medical, με έδρα στο Ηνωμένο Βασίλειο και με 100% ελληνικό DNA, η οποία συμμετείχε στη έκθεση του InnoHealth Forum το 2024, και...

JOINABLE: Τα πλαστικά του Ιονίου και...

Η ρύπανση από τα πλαστικά στο Ιόνιο και την Αδριατική αποτελεί μια σοβαρή περιβαλλοντική απειλή με σημαντικές επιπτώσεις στα θαλάσσια οικοσυστήματα και την ανθρώπινη...

Συμπεριληπτική Ηγεσία και Επιχειρηματικότητα | Εκδήλωση iED

Εκδήλωση από το Ινστιτούτο Ανάπτυξης Επιχειρηματικότητας – iED Το Ινστιτούτο Ανάπτυξης Επιχειρηματικότητας (iED) σας προσκαλεί σε μια συμμετοχική εκδήλωση με επίκεντρο τη συμπεριληπτική ηγεσία και...