by Institute of Entrepreneurship Development iED

Γανωτής

Τα παλιά χρόνια τα σκεύη που χρησιμοποιούσαν οι άνθρωποι για τις καθημερινές τους ανάγκες και ιδίως στη μαγειρική, ήταν μπακιρένια (χάλκινα). Αυτά με τον καιρό και την πολύ χρήση οξειδώνονταν και γινόντουσαν επικίνδυνα. Έτσι έπρεπε να περαστεί η επιφάνειά τους με ένα ειδικό μέταλλο, το καλάι (κασσίτερος) και να προστατευθεί από την επικίνδυνη οξείδωση, τη γανίλα. Αυτή η δραστηριότητα ήταν το γάνωμα.

Ο γανωτής ξεκινούσε κάθε πρωί με ένα άδειο τσουβάλι στις γειτονιές και μάζευε τα σκεύη από τα νοικοκυριά που χρειαζόντουσαν να γανωθούν. Αφού σημείωνε πόσα σκεύη έπαιρνε από κάθε νοικοκυριό, επέστρεφε στο εργαστήρι του.

Ο καθαρισμός των σκευών γινότανε με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους. Τα παλιότερα χρόνια τρίβανε τα σκεύη με μοσχαρίσιο δέρμα και μετά τα ρίχνανε μέσα σε άμμο και νερό και τα τρίβανε με συρματόβουρτσα, για να καθαρίσει το χάλκωμα. Στα μεγαλύτερα σκεύη (καζάνια, ταψιά κ.α.) έμπαινε με τα πόδια ο γανωτής και τα έτριβε με τριμμένη στουρναρόπετρα για να φύγει η σκουριά.

Άλλοι γανωτές ζέσταιναν νερό σε ένα μεγάλο καζάνι, ρίχνανε μέσα στάχτη και έβαζαν τα σκεύη να βράσουν, μέχρι να φουσκώσει το χάλκωμα και να φύγει η βρωμιά. Στη συνέχεια για να καθαρίσουν ακόμα καλύτερα σπάζανε πετροκάρβουνο και τα τρίβανε με αυτό. Όσο περνούσαν τα χρόνια ανακαλύπτανε πιο αποτελεσματικούς τρόπους για να γανώνουν τα σκεύη.

Άλλη μία μέθοδος ήταν η εξής. Ο γανωτής άναβε τη φωτιά και έβαζε τα χαλκώματα να ζεσταθούν καλά και να λιώσουν όλα τα λίπη και η λίγδα που μπορεί να είχαν τα σκεύη. Ύστερα τα έπαιρνε και τα έβαζε σε μια ρηχή γούρνα, το γιαλάκι, και τα έτριβε με άμμο για να καθαρίσει. Μετά το έβαζε στη φωτιά και μόλις ζεσταινόταν καλά, έπαιρνε το νισατίρι (μια σκόνη σαν ζάχαρη) και πασάλειβε καλά το σκεύος από το μέσα μέρος. Έπειτα έβαζε πάνω και το καλάι όπου το άλειφε καλά για να πιάσει και μετά με το παλάτσι, κάτι σαν βαμβάκι, το έτριβε καλά για να γίνει το λεγόμενο κασσιτέρωμα. Αν δεν ήταν ικανοποιημένοι με το αποτέλεσμα, επαναλαμβάνανε τη διαδικασία. Στο τέλος το σκούπιζαν με ένα καθαρό βαμβάκι για να γυαλίσει και φαινόταν σα καινούριο.

Προηγούμενο άρθρο
Επόμενο άρθρο

Τελευταία Νέα

Startup Europe Week 2025 στη Λάρισα:...

📅 Τρίτη 13 Μαΐου 2025 | 🕕 18:00–20:00 | 📍 JOIST Innovation Park, Λάρισα Το Ινστιτούτο Ανάπτυξης Επιχειρηματικότητας (iED), σε συνεργασία με τον Σύνδεσμο Θεσσαλικών...

Διαδικτυακά Σεμινάρια Ενδυνάμωσης Γυναικείας Επιχειρηματικότητας στο...

Μάθε να δημιουργείς φυσικά καλλυντικά και ξεκίνησε τη δική σου επιχείρηση από το σπίτι με υποστήριξη και δικτύωση Τι είναι το Wonderful EU Project Το νέο...

Αναζητούμε Συμμετέχοντες για το Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα...

Είσαι εκπαιδευτής ενηλίκων με πάθος για την τεχνολογία και την υποστήριξη της τρίτης ηλικίας; Το Ινστιτούτο Ανάπτυξης Επιχειρηματικότητας σε προσκαλεί να συμμετάσχεις στο διακρατικό...

Η Πραγματικότητα της Νομικής: Σπουδές, Άσκηση...

Η Νομική αποτελεί μια από τις πιο απαιτητικές και συνάμα ουσιαστικές ακαδημαϊκές επιλογές. Οι σπουδές στον τομέα αυτό δεν περιορίζονται στην αποστήθιση νόμων, αλλά...

Ενισχύοντας την περιβαλλοντική συνείδηση και την...

Στις 17 Δεκεμβρίου 2024, το Ινστιτούτο Ανάπτυξης Επιχειρηματικότητας (iED), στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού έργου Green Up Yourself, πραγματοποίησε ένα διαδραστικό εργαστήριο στα Εκπαιδευτήρια Μπακογιάννη...