Σε έναν κόσμο που συνεχώς εξελίσσεται και προοδεύει, εξακολουθούν να επιβιώνουν κοινωνικά φαινόμενα που καταπατούν τα ανθρώπινα δικαιώματα. Ένα από αυτά τα φαινόμενα είναι και η έμφυλη βία. Τα τελευταία χρόνια, η βία κατά του γυναικείου φύλου έχει γνωρίσει σημαντική αύξηση. Αυτό καθιστά αυτόματα επιτακτική τη λήψη μέτρων και αποφάσεων προκειμένου να εξαλειφθεί. Ανεξάρτητα από τις νομικές αποφάσεις που χρειάζεται να ληφθούν και τα μέτρα που πρέπει να επιβληθούν, η ενδυνάμωση των γυναικών, παίζει καθοριστικό ρόλο στην προσπάθεια μείωσής της.
Το Φαινόμενο της Έμφυλης Βίας
Ως έμφυλη βία ορίζεται το παγκόσμιο φαινόμενο που περιλαμβάνει πράξεις που προσβάλλουν την αξιοπρέπεια και την ακεραιότητα όσων την υφίστανται. Η αιτία της εντοπίζεται συνήθως στις ανισότητες φύλου και εξουσίας, καθώς και στις κοινωνικά αποδιδόμενες διαφοροποιήσεις μεταξύ ανδρών και γυναικών. Παρόλο που αυτή η μορφή βίας αφορά περιστατικά που διαδραματίζονται με βάση τη φυλετική διαφορά ανδρών και γυναικών, οι γυναίκες, στη συντριπτική πλειοψηφία τους, είναι αυτές που την δέχονται περισσότερο.
Τα ποσοστά των γυναικών που έχουν υποστεί έστω μια φορά στη ζωή τους έμφυλη βία είναι σημαντικά. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα, 1 στις 3 γυναίκες στην Ευρωπαϊκή Ένωση από την ηλικία των 15 και άνω, έχει υποστεί κάποια μορφή της . Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, το 35% των γυναικών παγκοσμίως έχει υποστεί ενδοοικογενειακή ή σεξουαλική βία. Επιπλέον, κάθε μέρα στον κόσμο, 137 γυναίκες σκοτώνονται από κάποιο μέλος της οικογένειάς τους.
Περιστατικά βίας υφίστανται ανεξάρτητα από την ηλικία, το κοινωνικό υπόβαθρο ή την εθνικότητα των γυναικών.
Μορφές Έμφυλης Βίας
Η βία μπορεί να πάρει πολλές μορφές ενώ μπορεί να συμβεί οπουδήποτε. Μπορεί να είναι σεξουαλική, σωματική, ψυχολογική και οικονομική. Τη συναντάμε κυρίως στο οικογενειακό περιβάλλον, στον εργασιακό χώρο καθώς και στο διαδίκτυο.
Τα περιστατικά βίας δεν είναι εύκολο να αντιμετωπιστούν. Πολλές φορές οι γυναίκες φοβούνται ή και δεν επιθυμούν να καταγγείλουν ένα τέτοιο περιστατικό. Παράλληλα άλλες ζουν για χρόνια αντιμέτωπες με βίαιες και αποτρόπαιες πράξεις.
Ο Ρόλος των Γυναικών
Η αδυναμία των γυναικών να καταφέρουν να ξεφύγουν από τον βίαιο σύντροφο, αφεντικό ή και συγγενή τους, πολλές φορές συνδέεται με την ύπαρξη όλων εκείνων των στερεοτύπων που έχει υιοθετήσει και εξακολουθεί να προωθεί η κοινωνία ακόμη και σήμερα.
Ο ρόλος της γυναίκας και η θέση της στο κοινωνικό σύνολο έχει διαμορφωθεί μέσα από το πέρασμα του χρόνου με πολλούς σημαντικούς αγώνες για την εξίσωση των φύλων. Ο αγώνας τους όμως προκειμένου να διεκδικήσουν και να κατοχυρώσουν την ισότιμη θέση τους στην κοινωνία δεν σταματά ποτέ. Το γυναικείο φύλο εξακολουθεί να αντιμετωπίζεται ακόμη και σήμερα ως το πιο αδύναμο.
Η Γυναικεία Ενδυνάμωση
Η ενδυνάμωση των γυναικών μπορεί να οριστεί ως η διαδικασία κατά την οποία οι γυναίκες αποκτούν τη δύναμη και τον έλεγχο της ζωής τους λαμβάνοντας μόνες τους τις αποφάσεις που τις αφορούν και επιλέγοντας ό,τι επιθυμούν. Διεκδικώντας οι γυναίκες τα δικαιώματα τους στην εκπαίδευση, την υγεία και την εργασία, γίνονται περισσότερο ανεξάρτητες και ικανές να καταπολεμήσουν οποιοδήποτε έγκλημα διαδραματίζεται εις βάρος τους.
Ο ρόλος τους στην κοινωνική και οικονομική ζωή είναι καθοριστικός. Τα χαρακτηριστικά εκείνα που διέπουν την φύση τους όπως η ενσυναίσθηση, η συνεργασία, η αφοσίωση, η ανθεκτικότητα και η φροντίδα, είναι αυτά που σε περιόδους κρίσης και κινδύνου είναι ζωτικής σημασίας.
Είναι πολύ σημαντικό όλοι, ανεξαρτήτως φύλου και κοινωνικής τάξεως, να συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε και να στηρίζουμε δράσεις που στοχεύουν στην εξάλειψη όλων εκείνων των στερεοτύπων και των προκαταλήψεων που έρχονται αντιμέτωπες οι γυναίκες σε όλους τους τομείς, όπως για παράδειγμα η πολιτική, η οικονομία, η εκπαίδευση και οι ευκαιρίες εργασίας.
Η Δράση του Ινστιτούτου Ανάπτυξης Επιχειρηματικότητας
Το Ινστιτούτο Ανάπτυξης Επιχειρηματικότητας, συμβάλλει έμπρακτα στην ενδυνάμωση των γυναικών. Υποβάλλει προτάσεις και υλοποιεί ευρωπαϊκά έργα που υποστηρίζουν την εκπαίδευση, την ενημέρωση και την ανάπτυξη των γυναικών με σκοπό τον εμπλουτισμό και την αναβάθμιση των δεξιοτήτων τους, τη δημιουργία περισσότερων ευκαιριών προόδου αλλά και την ένταξη τους σε όλους τους τομείς της κοινωνίας.
Καθ’ όλη τη διάρκεια της πολυετούς δράση του, το iED έχει συμμετάσχει είτε ως συντονιστής είτε ως εταίρος σε πολλά ευρωπαϊκά έργα με στόχο τη γυναικεία ενδυνάμωση. Μερικά απο αυτά είναι τα “EMwoSE: Empowering Women from Ethnic Minorities through Social Enterprise”, “RWSFF: Rural Women to Sustainable Food and Farming – Fresh Food from Farm to Table”, “FLOW: Financial Literacy for Woman in the NEET System”, “Women Making Waves: Enhancing Female Leadership Skills”, “E-STEAM: Equality in Science, Technology, Engineering, Art and Mathematics”, “FIT: Financial Literacy and New Business Models to Boost Women Entrepreneurship Possibilities”, “URBAGRI4WOMEN: “Innovative practices and joint urban initiatives to foster the integration of migrant women in the receiving society within urban agriculture practices” και “INFORMER: Integration for Female Migrants”.
Παρά τη συνεισφορά και τη σημαντικότητα όλων των παραπάνω έργων, το νέο έργο “FREASCO: Free from Sexism and Sexual Harassment at School” είναι εκείνο που μέσα από τις ενέργειες και τα προσδοκόμενα αποτελέσματά του, εστιάζει στην καταπολέμηση των φυλετικών στερεοτύπων που εξακολουθούν να καρποφορούν στην σύγχρονη κοινωνία. Ο βασικός στόχος του έργου είναι να ευαισθητοποιήσει νέους 15 έως 24 ετών στο ζήτημα της βίας με βάση το φύλο και να αναπτύξει εργαλεία που θα παρέχουν υποστήριξη σε εκπαιδευτικά ιδρύματα, πανεπιστήμια και το προσωπικό τους για την πρόληψη του σεξισμού, της σεξουαλικής παρενόχλησης και της ομοφοβικής βίας.
Ως σύνολο οφείλουμε να προάγουμε τις ριζικές αλλαγές που απαιτούνται ώστε η ισότητα μεταξύ των φύλων πλέον να αποτελεί τον κανόνα και όχι την εξαίρεση. Το πρώτο, βέβαια, και σημαντικότερο βήμα στον δύσκολο αυτόν αγώνα αποτελεί η ενδυνάμωση των γυναικών και η έναρξη διεκδίκησης των δικαιωμάτων τους.
