Η πρώτη αλλαγή είναι σχετικά με τον τρόπο βεβαίωσης και καταβολής του φόρου στην περίπτωση υποβολής περιοδικής δήλωσης.
Με τις νέες διατάξεις η χρεωστική περιοδική δήλωση μπορεί να υποβληθεί και να γίνει αποδεκτή εάν καταβληθεί ποσό τουλάχιστον δέκα ευρώ (10,00€), για τις εμπρόθεσμες περιοδικές δηλώσεις που υποβάλλονται από 1.6.13 και τις εκπρόθεσμες περιοδικές δηλώσεις που υποβάλλονται από 1.7.13.
Σημειώνεται ότι η καταληκτική προθεσμία για την υποβολή των χρεωστικών δηλώσεων είναι η 20η ημέρα που ακολουθεί τη φορολογική περίοδο και όχι η 26η που ήταν σε ισχύ έως σήμερα.
Ας δούμε τον νέο τρόπο υποβολής της δήλωσης.
α) Στην περίπτωση εμπρόθεσμης δήλωσης, το υπόλοιπο ποσό καταβάλλεται σε δύο δόσεις. Η πρώτη δόση ισούται με το πενήντα τοις εκατό (50%) του χρεωστικού υπολοίπου αφού αφαιρεθεί το ποσό που καταβλήθηκε με την υποβολή της δήλωσης και αυτή καταβάλλεται έως και την τελευταία εργάσιμη ημέρα για τις δημόσιες υπηρεσίες του μήνα υποβολής της δήλωσης. Η δεύτερη δόση ισούται με το υπόλοιπο πενήντα τοις εκατό (50%) του χρεωστικού υπολοίπου, προσαυξημένο κατά δύο τοις εκατό και καταβάλλεται έως και την τελευταία εργάσιμη ημέρα για τις δημόσιες υπηρεσίες του επόμενου μήνα από αυτόν που υποβλήθηκε η δήλωση. Τα ποσά των δόσεων που δεν καταβάλλονται καθίστανται ληξιπρόθεσμα την τελευταία εργάσιμη για τις δημόσιες υπηρεσίες ημέρα του μήνα κατά τον οποίο είναι πληρωτέα εκάστη δόση.
Σημειώνεται ότι εφόσον με την υποβολή της δήλωσης καταβάλλεται ποσό που καλύπτει ή υπερβαίνει το πενήντα τοις εκατό (50%) του χρεωστικού υπολοίπου δεν υπάρχει υποχρέωση καταβολής ποσού στο τέλος του μήνα υποβολής της δήλωσης και το υπόλοιπο οφειλόμενο ποσό καταβάλλεται στο τέλος του επόμενου μήνα από αυτόν που υποβλήθηκε η δήλωση προσαυξημένο κατά δύο τοις εκατό (2%).
Σημειώνεται ότι το σύνολο του οφειλόμενου φόρου βεβαιώνεται μαζί με την προσαύξηση του 2% επί της δεύτερης δόσης με την υποβολή της δήλωσης καθώς και ότι εξακολουθεί να υπάρχει υποχρέωση καταβολής της προσαύξησης που υπολογίζεται για το οφειλόμενο ποσό της δεύτερης δόσης (στο τέλος του επόμενου μήνα από αυτόν που υποβάλλεται η δήλωση), ανεξάρτητα εάν το ποσό ή μέρος αυτού καταβληθεί έως το τέλος του μήνα υποβολής της δήλωσης.
Η υποβολή της χρεωστικής δήλωσης μέσω του ειδικού δικτύου ΤΑΧΙSnet οριστικοποιείται (γίνεται αποδεκτή) κατά το χρόνο που καταβάλλεται το ποσό που αναγράφεται στην ταυτότητα πληρωμής. Μέχρι τον ανωτέρω χρόνο η δήλωση μπορεί να διαγραφεί και να υποβληθεί εκ νέου. Μετά το χρόνο αυτό οποιαδήποτε διόρθωση γίνεται με υποβολή τροποποιητικής δήλωσης. Η πιστωτική ή μηδενική δήλωση οριστικοποιείται κατά το χρόνο υποβολής της στο ειδικό δίκτυο TAXISnet.
Στην περίπτωση που το ποσό του οφειλόμενου φόρου δεν υπερβαίνει το ποσό των εκατό ευρώ (100,00€), το υπόλοιπο του μη καταβληθέντος με τη δήλωση φόρου καταβάλλεται έως την τελευταία εργάσιμη για τις δημόσιες υπηρεσίες ημέρα του μήνα υποβολής της δήλωσης.
Παράδειγμα
Υποβάλλεται εμπρόθεσμη δήλωση με χρεωστικό υπόλοιπο 1.000,00€ για τη φορολογική περίοδο του Μαΐου 2013 και καταβάλλεται κατά την καταληκτική προθεσμία 20.6.13 ποσό 10,00€. Στις 20.6.13 βεβαιώνεται το ποσό των 10,00€, καθώς και δύο δόσεις για το υπόλοιπο οφειλόμενο ποσό, η πρώτη ποσού 490,00€ η οποία καθίσταται ληξιπρόθεσμη την τελευταία εργάσιμη για τις δημόσιες υπηρεσίες ημέρα του Ιουνίου (28.6.13) και η δεύτερη ποσού 510,00€ (500€ πλέον προσαύξηση 2% επί του ποσού αυτού {10,00€}), η οποία καθίσταται ληξιπρόθεσμη την τελευταία εργάσιμη για τις δημόσιες υπηρεσίες ημέρα του επόμενου μήνα (31.7.13). Επισημαίνεται ότι ακόμα και στην περίπτωση που εξοφλείται το σύνολο του ποσού των δόσεων έως το τέλος του Ιουνίου, υπάρχει υποχρέωση καταβολής και του ποσού της προσαύξησης.
Εάν στην ανωτέρω περίπτωση καταβληθεί μέχρι 20.6.13 ποσό 600,00€, με την υποβολή της δήλωσης βεβαιώνεται το ποσό των 600,00€ και μία δόση ποσού 408,00€ (400€ πλέον προσαύξηση 2% επί του ποσού αυτού {8,00€}), η οποία καθίσταται ληξιπρόθεσμη στις 31.7.13. Επισημαίνεται ότι η προσαύξηση κατά 2% οφείλεται και στην περίπτωση που το ποσό των 400,00€ καταβληθεί έως το τέλος του Ιουνίου.
Στο ανωτέρω παράδειγμα, εάν το χρεωστικό υπόλοιπο είναι μέχρι 100€, το υπόλοιπο του μη καταβληθέντος με την υποβολή της δήλωσης φόρου βεβαιώνεται και καθίσταται ληξιπρόθεσμο στις 28.6.13.
β) Στην περίπτωση εκπρόθεσμης δήλωσης το υπόλοιπο του μη καταβληθέντος με τη δήλωση φόρου βεβαιώνεται και καθίσταται ληξιπρόθεσμο έως την τελευταία εργάσιμη για τις δημόσιες υπηρεσίες ημέρα του μήνα, για τον οποίο υπολογίζεται ο πρόσθετος φόρος.
Παράδειγμα
Υποβάλλεται εκπρόθεσμη δήλωση με χρεωστικό υπόλοιπο 1.000,00€ για τη φορολογική περίοδο του Απριλίου 2013 και μέχρι τις 20.7.13 καταβάλλεται ποσό 10,00€.
Με την υποβολή της δήλωσης έχει ήδη υπολογιστεί πρόσθετος φόρος εκπροθέσμου υποβολής για δύο μήνες καθυστέρησης 3 % και το οφειλόμενο ποσό ανέρχεται στο ποσό των 1.030,00 €. Το υπόλοιπο ποσό των 1.020,00 €, που δεν καταβάλλεται με την υποβολή της δήλωσης, καθίσταται ληξιπρόθεσμο την τελευταία εργάσιμη ημέρα του ίδιου μήνα (31-7-2013).
Η καταβολή του οφειλόμενου ποσού με την υποβολή της δήλωσης πραγματοποιείται στα τραπεζικά ιδρύματα και τα ΕΛ.ΤΑ, σύμφωνα με την έως σήμερα ισχύουσα διαδικασία με τη χρήση του κωδικού «ταυτότητα πληρωμής» που παρέχεται από το ειδικό δίκτυο TAXISnet. Η καταβολή του οφειλόμενου ποσού των δόσεων πραγματοποιείται στα πιστωτικά ιδρύματα και τα ΕΛ.ΤΑ με τη χρήση του κωδικού «ταυτότητα οφειλής».
Εφόσον οι δόσεις καταστούν ληξιπρόθεσμες επιβαρύνονται για κάθε μήνα καθυστέρησης με την προσαύξηση που υπολογίζεται βάσει των διατάξεων του άρθ. 6 του Κ.Ε.Δ.Ε., όπως ισχύουν, που σήμερα είναι ένα τοις εκατό (1%). Οι δόσεις που καθίστανται ληξιπρόθεσμες είναι δυνατό να υπάγονται σε ρύθμιση τμηματικής καταβολής, σύμφωνα με τα ειδικότερα οριζόμενα στις ισχύουσες διατάξεις.
Σημειώνεται ότι τα ανωτέρω ισχύουν μόνο για τις περιοδικές δηλώσεις ΦΠΑ, ενώ οφειλόμενα ποσά με βάση εκκαθαριστική δήλωση συνεχίζουν να καταβάλλονται εφάπαξ με την υποβολή της.
Υποβολή εκπρόθεσμης δήλωσης κατά την διάρκεια ελέγχου.
Με την τροποποίηση που έγινε με τον ν.4152/2013 στον κώδικα ΦΠΑ ορίστηκε ότι, σε περίπτωση ελέγχου, εκπρόθεσμη περιοδική δήλωση είναι αποδεκτή μέχρι την ημερομηνία καταχώρησης της πράξης προσδιορισμού του φόρου στο βιβλίο της ΔΟΥ για τις περιπτώσεις των πράξεων που εκδίδονται είτε σε κανονικό έλεγχο είτε αν από τα βιβλία και στοιχεία του υπόχρεου στο φόρο προκύπτει ότι παρέλειψε να δηλώσει ή δήλωσε ανακριβώς τη φορολογητέα αξία που προκύπτει απ’αυτά ή υπολόγισε εσφαλμένα τα ποσοστά ή τις εκπτώσεις, ο Προϊστάμενος Δ.Ο.Υ. μπορεί να εκδώσει προσωρινή πράξη προσδιορισμού του φόρου για μία ή περισσότερες φορολογικές περιόδους ή και για ολόκληρη διαχειριστική περίοδο, ή μέχρι την ημερομηνία κοινοποίησης στον υπόχρεο των πράξεων προσδιορισμού του φόρου.
Με τις τροποποιούμενες διατάξεις, στις περιπτώσεις των πράξεων προσδιορισμού που εκδίδονται σύμφωνα με τον Έλεγχο από το γραφείο ή εφόσον διαπιστώνεται η μη υποβολή από τον υπόχρεο του φόρου, περιοδικής δήλωσης για κάποια φορολογική περίοδο,, η υποβολή περιοδικής δήλωσης γίνεται αποδεκτή μέχρι την κοινοποίηση της πράξης προσδιορισμού στον φορολογούμενο, και όχι μέχρι το χρόνο καταχώρησης της πράξης στο βιβλίο της ΔΟΥ, που ήταν σε ισχύ έως σήμερα. Περαιτέρω εκπρόθεσμη περιοδική δήλωση μπορεί να υποβληθεί και μετά την κοινοποίηση των ανωτέρω πράξεων, στην περίπτωση που το χρεωστικό υπόλοιπο της περιοδικής δήλωσης είναι μεγαλύτερο από αυτό που καταλογίστηκε με την πράξη προσδιορισμού, προκειμένου να καταβληθεί η εν λόγω διαφορά φόρου.
Παράδειγμα
Στις 15.7.2013 εκδίδεται πράξη προσδιορισμού, σε υποκείμενο στο φόρο, βάσει του άρθρου 50 παρ. 2 του Κώδικα ΦΠΑ (μη υποβολή δήλωσης) και ποσού 2.400,00€, λόγω μη υποβολής περιοδικής δήλωσης για τη φορολογική περίοδο του Μαΐου 2013, με τεκμαρτό υπολογισμό των στοιχείων της δήλωσης βάσει των περιοδικών δηλώσεων που υποβλήθηκαν για τις φορολογικές περιόδους του Φεβρουαρίου, Μαρτίου, Απριλίου. Με την πράξη αυτή, η οποία κοινοποιήθηκε στον υποκείμενο στις 18.7.13, καταλογίστηκε κύριος φόρος 2.400,00€ στον φορολογούμενο την 18.7.2013. Εάν από τα βιβλία και στοιχεία του υποκείμενου στο φόρο προκύπτει υποχρέωση καταβολής στο δημόσιο ποσού 4.000€, ο εν λόγω υποκείμενος μπορεί να υποβάλλει εκπρόθεσμη δήλωση για το ποσό των 1.600€ που οφείλει. Στην περίπτωση αυτή το ποσό που καταλογίστηκε βάσει της πράξης προσδιορισμού αναγράφεται στα προστιθέμενα ποσά του φόρου εισροών.
Οι ανωτέρω διατάξεις ισχύουν για πράξεις προσδιορισμού που εκδίδονται από 1.7.2013 και εφεξής.
Νέες κατηγορίες φορολογούμενων, που υποχρεούνται να υποβάλλουν περιοδική και εκκαθαριστική δήλωση ΦΠΑ.
Με τις διατάξεις ορίζεται ότι τα πρόσωπα που πραγματοποιούν αποκλειστικά πράξεις για τις οποίες δεν τους παρέχεται δικαίωμα έκπτωσης, τα μη υποκείμενα στο φόρο νομικά πρόσωπα καθώς και οι αγρότες του ειδικού καθεστώτος, έχουν υποχρέωση να υποβάλλουν περιοδική δήλωση μόνο για τις φορολογικές περιόδους κατά τις οποίες πραγματοποιούν φορολογητέες ενδοκοινοτικές αποκτήσεις αγαθών ή λήψεις υπηρεσιών για τις οποίες είναι υπόχρεα για την καταβολή του φόρου. Η περιοδική δήλωση περιλαμβάνει το σύνολο των πραγματοποιούμενων πράξεων καθώς και κάθε άλλης πράξης για την οποία οφείλεται φόρος από τα πρόσωπα αυτά για την ίδια φορολογική περίοδο.
Με τις νέες διατάξεις καταργείται η υποβολή της περιοδικής δήλωσης έως την 15η ημέρα του επόμενου μήνα που ακολουθεί το μήνα που ο φόρος καθίσταται απαιτητός και πλέον η περιοδική δήλωση υποβάλλεται μέχρι την 20η ημέρα του μήνα που ακολουθεί τη φορολογική περίοδο, (ΑΥΟ ΠΟΛ.1129/3.6.2013). Η υποβολή της περιοδικής δήλωσης πραγματοποιείται σε έντυπη μορφή στην Δ.Ο.Υ. έως ότου υλοποιηθεί η δυνατότητα ηλεκτρονικής υποβολής της από τα πρόσωπα αυτά.
Επίσης με τις ίδιες διατάξεις καθιερώνεται η υποχρέωση υποβολής εκκαθαριστικής δήλωσης από τα ανωτέρω πρόσωπα ανεξαρτήτως εάν έχουν πραγματοποιήσει φορολογητέες πράξεις για τη συγκεκριμένη χρήση. Στο πλαίσιο αυτό τα εν λόγω πρόσωπα έχουν υποχρέωση υποβολής εκκαθαριστικής δήλωσης εφόσον εντός της διαχειριστικής περιόδου διατηρούν την εγγραφή τους στο «μητρώο VIES». Στην εκκαθαριστική δήλωση αναγράφονται οι πραγματοποιηθείσες ενδοκοινοτικές συναλλαγές καθώς και κάθε άλλη πράξη για την οποία τα πρόσωπα αυτά έχουν καταβάλλει φόρο με τις περιοδικές τους δηλώσεις, σύμφωνα με τα όσα έχουν ήδη αναφερθεί. Η εκκαθαριστική δήλωση υποβάλλεται για το χρόνο παραμονής των ανωτέρω προσώπων στο «μητρώο VIES».
Στο «μητρώο VIES» εγγράφονται όλα τα ανωτέρω πρόσωπα, που δεν ανήκουν στο κανονικό καθεστώς, εφόσον σύμφωνα με το άρθρο 36, παρ. 1, περ. β΄ του Κώδικα ΦΠΑ υποβάλλουν δήλωση μεταβολών για έναρξη πραγματοποίησης ενδοκοινοτικών αποκτήσεων ή σύμφωνα με τα αναφερόμενα στην περίπτωση ε΄ της ίδιας παραγράφου δηλώνουν την έναρξη λήψης υπηρεσιών ενδοκοινοτικά.
Σημειώνεται ότι τα ανωτέρω πρόσωπα εγγράφονται στο «μητρώο VIES» υποχρεωτικά εάν το ύψος των ενδοκοινοτικών αποκτήσεων που πραγματοποιούν, χωρίς το ΦΠΑ, υπερβαίνει το ποσό των 10.000 ευρώ ή προαιρετικά εφόσον το επιθυμούν, καθώς και για ενδοκοινοτική λήψη υπηρεσιών ανεξαρτήτως ύψους. Η εγγραφή αυτή μπορεί να ανακληθεί, εφόσον δεν υφίστανται οι ανωτέρω προϋποθέσεις, με υποβολή δήλωσης μεταβολών εντός 30 ημερών από την έναρξη της διαχειριστικής περιόδου και ισχύει από την έναρξη αυτής. Η εκκαθαριστική δήλωση υποβάλλεται σύμφωνα με τα οριζόμενα στην ΑΥΟ ΠΟΛ.1045/23.2.2012, σε έντυπη μορφή στις Δ.Ο.Υ. έως ότου δοθεί η δυνατότητα ηλεκτρονικής υποβολής της.
Οι ανωτέρω αλλαγές ισχύουν από τη δημοσίευση του νόμου, δηλαδή από 9.5.2013 και κατά συνέπεια τα ανωτέρω πρόσωπα έχουν υποχρέωση υποβολής εκκαθαριστικής δήλωσης για τη διαχειριστική περίοδο που λήγει εντός του έτους 2013, εφόσον εντός του έτους διατηρούν την εγγραφή τους στο «μητρώο VIES».
Οι παρατάσεις για την υποβολή περιοδικών και εκκαθαριστικών δηλώσεων ισχύει από την έκδοση της απόφασης και όχι από την δημοσίευση στο ΦΕΚ.
Με τις νέες διατάξεις ορίζεται ότι στην περίπτωση χορήγησης παρατάσεων της καταληκτικής προθεσμίας υποβολής της περιοδικής ή εκκαθαριστικής δήλωσης ή των ανακεφαλαιωτικών πινάκων, οι σχετικές υπουργικές αποφάσεις ισχύουν από την έκδοσή τους, ανεξαρτήτως του χρόνου δημοσίευσής τους στην εφημερίδα της κυβερνήσεως.
Οι νέες διατάξεις ισχύουν από τη δημοσίευση του νόμου, δηλαδή από 9.5.2013 και αφορούν παρατάσεις που χορηγούνται από το χρόνο αυτό και εφεξής.
Δηλάδη αν μια απόφαση για παράταση της υποβολής των περιοδικών δηλώσεων υπογραφή στις 19.7.2013 με παράταση μέχρι 24.7, και δημοσιευτεί στο ΦΕΚ στις 25.7.2013 (μετά την υποχρέωση υποβολής), οι περιοδικές που θα κατατεθούν μετά την 22.7. δεν είναι εκπρόθεσμες, αφού η απόφαση ισχύει από 19.7..
Δεν υπάρχει πλέον δυνατότητα μείωσης του πρόσθετου φόρου στην περίπτωση διοικητικού ή δικαστικού συμβιβασμού.
Με τις νέες διατάξεις, ορίζεται ότι στην περίπτωση των πράξεων προσδιορισμού, δεν υφίσταται πλέον η δυνατότητα μείωσης του πρόσθετου φόρου στην περίπτωση διοικητικού ή δικαστικού συμβιβασμού. Περαιτέρω δεν παρέχεται η δυνατότητα υπαγωγής των ποσών που προσδιορίζονται βάσει των πράξεων αυτών, σε οποιαδήποτε διευκόλυνση ή ρύθμιση τμηματικής καταβολής που ισχύει για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές, συμπεριλαμβανομένης της «πάγιας ρύθμισης ληξιπρόθεσμων οφειλών». Επισημαίνεται ότι οι ανωτέρω ρυθμίσεις ισχύουν ανεξάρτητα εάν πρόκειται για τακτικό ή προσωρινό έλεγχο.
Οι ανωτέρω διατάξεις ισχύουν για πράξεις προσδιορισμού που εκδίδονται από 1.7.2013, ανεξάρτητα από τη φορολογική ή διαχειριστική περίοδο που αφορά ο έλεγχος.
Νέος τρόπος βεβαίωσης των πράξεων προσδιορισμού του φόρου.
Ειδικότερα:
Στην περίπτωση πράξεων προσδιορισμού του φόρου, βεβαιώνεται το εκατό τοις εκατό (100%) του ποσού που προκύπτει από την πράξη. Αυτονόητο είναι ότι στην περίπτωση διοικητικής επίλυσης της διαφοράς, βεβαιώνεται το ποσό που προκύπτει από το σχετικό πρακτικό.
Επίσης καθορίζεται ότι αναστέλλεται η είσπραξη του πενήντα τοις εκατό του ποσού που βεβαιώθηκε στην περίπτωση άσκησης εμπρόθεσμης προσφυγής κατά πράξεων τακτικού ελέγχου (άρθρο 49), έως την κοινοποίηση στην αρμόδια φορολογική αρχή της οριστικής πρωτόδικης απόφασης. Εντούτοις, ολοκληρώνεται η βεβαίωση και ταμειακώς του ποσού που τίθεται σε αναστολή.
Η ταμειακή βεβαίωση του φόρου στην περίπτωση αυτή έχει ως αποτέλεσμα, εάν η οριστική πρωτόδικη απόφαση είναι εις βάρος του υποκειμένου, αυτός να καταβάλλει προσαύξηση υπολογιζόμενη βάσει των διατάξεων του Κ.Ε.Δ.Ε. (1% σήμερα) για κάθε μήνα καθυστέρησης αντί ποσοστού πρόσθετου φόρου υπολογιζόμενου βάσει των διατάξεων του άρθρου 1 του ν.2523/1997, που σήμερα είναι ενάμιση τοις εκατό (1,5%).
Περαιτέρω, δυνάμει των διατάξεων του άρθ. 6, παρ. 6 του Κ.Ε.Δ.Ε. χωρεί συμψηφισμός των οφειλών που τελούν σε αναστολή με τυχόν απαιτήσεις του υποκειμένου σε βάρος του Δημοσίου.
Περαιτέρω αποσαφηνίζεται ότι ο φόρος που έχει βεβαιωθεί, κατά το ποσό που δεν οφείλεται με βάση απόφαση οποιουδήποτε αρμόδιου δικαστηρίου εκπίπτεται ή επιστρέφεται.
Οι ανωτέρω διατάξεις ισχύουν για πράξεις προσδιορισμού που εκδίδονται από 1.7.2013.