Η παγκοσμιοποίηση έχει οδηγήσει στη δημιουργία ενός ενιαίου οικονομικού συστήματος, οδηγώντας στη ραγδαία αύξηση της ανταγωνιστικότητας σε διεθνές επίπεδο.
Η ανταγωνιστικότητα ή μη μιας επιχείρησης δεν είναι μόνο αποτέλεσμα της πολύ σημαντικής οικονομικής της αποδοτικότητας, αλλά πιο σύνθετων διαδικασιών που λαμβάνουν χώρα στο εσωτερικό της. Ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο στην ανταγωνιστικότητα μιας επιχείρησης παίζει και το επίπεδο της καινοτομίας που φέρει κάθε επιχείρηση.
Οι καινοτομίες αφορούν τόσο τον τεχνολογικό τομέα, όπως τη δημιουργία και ανάπτυξη ενός νέου προϊόντος, αλλά όσο και το μη τεχνολογικό κομμάτι. Οι μη τεχνολογικές καινοτομίες που μπορούν να κάνουν τις επιχειρήσεις πιο ανταγωνιστικές έχουν να κάνουν με καινοτομίες στο τομέα του μάρκετινγκ, αλλά και ιδιαίτερα των μεθόδων και διαδικασιών που λαμβάνουν χώρα στο εσωτερικό μιας εταιρείας.
Το δεύτερο αυτό μέρος, δηλαδή οι μη τεχνολογικές καινοτομίες, είναι και αυτές που υποστηρίζει και προωθεί το Ευρωπαϊκό χρηματοδοτούμενο έργο INNovaSouth που εντάσσεται στο Ευρωπαϊκό Χρηματοδοτικό Πρόγραμμα «Ορίζοντας 2020», το μεγαλύτερο έως σήμερα πρόγραμμα της ΕΕ για την έρευνα και την καινοτομία.
Η προσφορά του έργου στην καινοτομία σε επιχειρήσεις της Θεσσαλίας ήταν ιδιαίτερα σημαντική. Για το λόγο αυτό, το παρόν άρθρο θέλει να αναδείξει τα αποτελέσματα του Ευρωπαϊκού έργου INNovaSouth και τη σημαντική υποστήριξη που παρείχε σε επιχειρηματίες της περιοχής της Θεσσαλίας να αυξήσουν την παραγωγικότητα τους και, συνάμα, την ανταγωνιστικότητα των υπηρεσιών και των προϊόντων τους.
Περιγραφή του INNovaSouth και της Ανάγκης που Καλύπτει
Οι Εταίροι και η Γεωγραφική Επιλογή
Αρχικά, είναι σημαντικό να αναφέρουμε πως το Ευρωπαϊκό έργο INNovaSouth υλοποιείται με τη συμμετοχή δύο εταίρων. Από τη μία, της συμβουλευτικής εταιρίας JO Consulting SRL που ειδικεύεται στην υλοποίηση Ευρωπαϊκών Έργων και Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών Ταμείων με έδρα την Κατάνια της Σικελίας. Αφετέρου, του Ινστιτούτου Ανάπτυξης της Επιχειρηματικότητας (iED), που αποτελεί πιστοποιημένο Κέντρο Αριστείας στην Ευρωπαϊκή Επιχειρηματικότητα και αναπτυσσόμενο Κόμβο Ψηφιακής Καινοτομίας, με 16ετή δράση ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας τόσο σε τοπικό όσο και σε Πανευρωπαϊκό επίπεδο.
Σαφώς, η επιλογή των οργανισμών που απαρτίζουν την κοινοπραξία υλοποίησης του έργου δεν ήταν καθόλου τυχαία. Τόσο η Ελλάδα όσο και η Ιταλία κατατάσσονται στις χαμηλότερες θέσεις του δείκτη καινοτομίας, ειδικότερα όταν πρόκειται για περιοχές όπως η Σικελία και η Θεσσαλία, που υπολείπονται στην καινοτομία στους χώρους εργασίας.
Που Εστιάζει και Ποια Ανάγκη Καλύπτει;
Το INNovaSouth εστίασε σε πολύ μικρές, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις για να φέρουν την καινοτομία σε επιχειρήσεις της Θεσσαλίας και της Σικελίας. Γενικά, η Νότια Ευρώπη υστερεί στην ενσωμάτωση μιας κουλτούρας καινοτομίας στον εργασιακό χώρο με τα υψηλά ποσοστά ανεργίας να μην βοηθούν καθόλου την κατάσταση.
Η υψηλή προσφορά εργασίας, λόγω της ανεργίας που υπάρχει, έχει μειώσει τις απαιτήσεις των εργαζομένων, που πλέον δέχονται να εργαστούν υπό συνθήκες που πληρούν τις ελάχιστες προϋποθέσεις. Αυτό, και σε συνδυασμό με τις δυσμενείς οικονομικές συνθήκες που επικρατούν, τις περισσότερες φορές, οι μικρές αυτές επιχειρήσεις δεν διαθέτουν και τους απαιτούμενους οικονομικούς πόρους για να επενδύσουν στην βελτίωση του εργασιακού περιβάλλοντος.
Στόχος του Έργου
Το έργο INNovaSouth επιδιώκει την βελτίωση της επιχειρηματικής κουλτούρας στη Νότια Ευρώπη, και συγκεκριμένα των περιοχών της Θεσσαλίας και της Σικελίας, και την αύξηση της ανταγωνιστικότητας των τοπικών επιχειρήσεων. Για να επιτευχθεί αυτό, το INNovaSouth προσέφερε υπηρεσίες και οικονομική υποστήριξη (μέσω της παροχής voucher αξίας 8.000€ σε κάθε επιχείρηση που επιλέχθηκε) για την υλοποίηση και εφαρμογή καινοτομιών στους χώρους εργασίας.
Πιο συγκεκριμένα, οι επιμέρους στόχοι του έργου ήταν:
- Η συμμετοχή 24 ΜΜΕ (12 από την περιοχή της Θεσσαλίας και 12 από την Σικελία)
- Η ανάπτυξη online εκπαιδευτικού υλικού (WPI System) με στόχο την κατάρτιση των υπαλλήλων και στελεχών των επιχειρήσεων για την ανάπτυξη των δεξιοτήτων τους και την ενίσχυση της βιωσιμότητας των επιχειρήσεων
- Η αύξηση της εργασιακής ικανοποίησης των υπαλλήλων κατά 30% διαμέσου των εφαρμοσμένων καινοτομιών
- Η προώθηση της σημασίας της καινοτομίας σε επιχειρήσεις της Θεσσαλίας που αφορούν χώρο εργασίας και η ευρύτερη ευαισθητοποίηση τους σχετικά με τα στρατηγικά πλεονεκτήματα που η καινοτομία προσφέρει.
Ο Αντίκτυπος του INNovaSouth στην Καινοτομία σε Επιχειρήσεις της Θεσσαλίας
Όπως προαναφέρθηκε, οι Θεσσαλικές επιχειρήσεις που επιλέχθηκαν βάσει της ανοικτής πρόσκλησης που δημοσιοποιήθηκε και, έπειτα από αυστηρή διαδικασία επιλογής, επιδοτήθηκαν έκαστες με voucher αξίας 8.000 € για την υλοποίηση καινοτομιών στον χώρο εργασίας τους.
Οι Εταιρίες
Οι εταιρείες που συμμετείχαν και επωφελήθηκαν από το έργο INNovaSouth είναι η εταιρία Biomechanical Solutions που δραστηριοποιείται στον τομέα του R&D, η Χαλάτσης Ο.Ε. που εμπορεύεται Ιατρικά είδη, μέσα ατομικής προστασίας και συστήματα πυρασφάλειας και συναγερμού, η επιπλοποιία Ελευθέρογλου, η Κοιν.Σ.Επ. Εξάντας που παρέχει φροντιστηριακά μαθήματα σε μαθητές, η Γκουνέλας Α.Ε. στον χώρο του επαγγελματικού εξοπλισμού, η επιχείρηση Κεχαγιά με αντικείμενο την παραγωγή και επεξεργασία ελαιοπυρήνα, το τουριστικό γραφείο Visit Meteοra στην ομώνυμη περιοχή των Μετεώρων, η εταιρεία Λευκαδίτης GTC που δραστηριοποιείταιστον τομέα της λιανικής πώλησης εργαλείων, χρωμάτων και σιδερικών, τοαρχιτεκτονικό γραφείο Aether:Arch, το κέντρο νεανικής απασχόλησης και μάθησης Ludens, η Κοιν.Σ.Επ. συλλογικής και κοινωνικής ωφέλειας Πορεία Υγείας για την ψυχοσωματική ενδυνάμωση του ανθρώπου, και τέλος το τοπογραφικό γραφείο Βάλαρης.
Δεδομένου του μικρού οικονομικού μεγέθους τους, η εξεύρεση πόρων για επενδύσεις σε καινοτομίες στον χώρο εργασίας τους είναι δύσκολη υπόθεση. Η χορήγηση των voucher αξίας 8.000 € από το έργο INNovaSouth, βοήθησε σημαντικά τις επιχειρήσεις αυτές να αναβαθμίσουν τον εργασιακό τους χώρο και να εισαγάγουν καινοτομίες με βάση το μοντέλο του έργου INNovaSouth, που επιτρέπει στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις να αυξήσουν την καινοτομία στο χώρο εργασίας τους μέσα από την αύξηση της παροχής κινήτρων και της παραγωγικότητας των εργαζομένων.
Η Διαδικασία
Για την καταληκτική επιλογή των πρακτικών καινοτομίας στις επιχειρήσεις της Θεσσαλίας που υλοποιήθηκαν, οι συμμετέχουσες επιχειρήσεις χρησιμοποίησαν ένα εγχειρίδιο καλών πρακτικών για την καινοτομίας στο χώρο εργασίας, μαζί με ένα διαδραστικό ερωτηματολόγιο αυτοαξιολόγησης. που τους επέτρεψε να αναγνωρίσουν τις ιδιαίτερες ανάγκες που έχει η κάθε επιχείρηση ξεχωριστά και να προχωρήσουν στην υλοποίηση τους.
Πλέον των κουπονιών, η υποστήριξη των επιχειρήσεων περιελάμβανε και την ανοιχτή πρόσβαση στο διαδικτυακό εκπαιδευτικό πρόγραμμα “WPI System” όπου προϊστάμενοι και εργαζόμενοι βελτίωσαν τις γνώσεις και τις ικανότητες τους. Τα εκπαιδευτικά μαθήματα του διαδικτυακού διαδραστικού προγράμματος περιείχαν θεματικές όπως η καινοτομία στους χώρους εργασίας, την Αγγλική γλώσσα, την αποδοτική διαχείριση και την ανάπτυξη δεξιοτήτων.
Τα Αποτελέσματα
Σε γενικές γραμμές, όλες οι επιχειρήσεις αντιμετώπιζαν παρόμοια προβλήματα, κυρίως λόγο του συναφούς και μικρού τους μεγέθους ή λόγω των νέων και κοινών συνθηκών που δημιουργήθηκαν λόγω της πανδημίας. Το καινοτόμο μοντέλο καλών, μη-τεχνολογικών και καινοτόμων πρακτικών του INNovaSouth επέτρεψε στις Θεσσαλικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις να εφαρμόσουν απλές, άμεσες και καινοτόμες λύσεις ώστε να δώσουν κίνητρα και να αυξήσουν την παραγωγικότητα των εργαζομένων τους υποστηρίζοντας έτσι την τοπική επιχειρηματικότητα.
Η σημαντικότερη ίσως αλλαγή που παρατηρήθηκε σχεδόν σε όλες τις συμμετέχουσες επιχειρήσεις ήταν η δημιουργία ενός δημιουργικού χώρου, ο οποίος θα είναι αφιερωμένος για brainstorming. Το brainstorming στις μέρες μας είναι μια απαραίτητη και δημιουργική διαδικασία κατά την οποία τα μέλη μιας ομάδας συμμετέχουν ενεργά αναζητώντας νέες ιδέες για την επίλυση προβλημάτων ή ιδέες για την περαιτέρω στρατηγική ανάπτυξη μιας επιχείρησης.
Επιπλέον, η πλειοψηφία των εταιριών προχώρησε στην ανανέωση του εργασιακού τους χώρου. Η ανανέωση αυτή αφορούσε αλλαγές στη διακόσμηση των εργασιακών τους χώρων με την αγορά νέων επίπλων και σύγχρονων ηλεκτρονικών υπολογιστών. Οι αλλαγές αυτές είναι ικανές να βελτιώσουν την εικόνα της εταιρείας προς τους πελάτες, αλλά και να αυξήσουν την παραγωγικότητα των εργαζομένων, καθώς εργάζονται σε ένα φιλόξενο και δημιουργικό χώρο έχοντας ό,τι χρειάζονται για να φέρνουν εις πέρας οποιαδήποτε εργασία.
Πολλές, επίσης, ήταν οι επιχειρήσεις που με τη χρήση του voucher επέλεξαν τη δια βίου μάθηση και βελτίωση των εργαζομένων τους μέσω εκπαιδευτικών σεμιναρίων. Ο θεσμός της δια βίου μάθησης είναι εξαιρετικά σημαντικός για την εξέλιξη όχι μόνο του ανθρώπινου δυναμικού μιας επιχείρησης καθώς κάνει τους εργαζομένους της πιο ανταγωνιστικούς, αλλά και την ίδια την εταιρία αφού προάγει τη γνώση σε καίριους και συναφείς τομείς με τον εμπορικό της τομέα.
Επί πρόσθετα, παρατηρήθηκε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την καθιέρωση ειδικών προνομίων και δωροεπιταγών ως ανταπόδοση για την καλή δουλειά που προσφέρουν οι εργαζόμενοι. Τέτοιου είδους παροχές ενισχύουν τα κίνητρα των εργαζομένων να είναι πιο παραγωγικοί, καθώς αισθάνονται ότι οι κόποι τους δεν περνάνε απαρατήρητοι, αλλά ανταμείβονται κιόλας.
Τέλος, δεν ήταν λίγες οι επιχειρήσεις που με τη χρήση του voucher επέλεξαν τη βελτιστοποίηση των εσωτερικών τους διαδικασιών διαχείρισης και επικοινωνίας, τόσο με τους εργαζομένους τους όσο και με τους πελάτες τους. Επενδύθηκαν χρήματα τόσο σε λύσεις που καθιστούν δυνατή την τηλεργασία, όπως επέβαλλαν οι νέες συνθήκες της πανδημίας, όσο και σε συστήματα διαχείρισης πελατών και λοιπών εμπορικών λογισμικών που διευκολύνουν την καθημερινή λειτουργία μιας επιχείρησης, αυξάνοντας έτσι την παραγωγικότητα, την ανταγωνιστικότητα της, και την ταχύτητα των εργασιών της.
Τα παραπάνω δεν είναι παρά μόνο ένα κομμάτι της συνολικής υλοποίησης του έργου INNovaSouth και των πλεονεκτημάτων που παρείχε στις Θεσσαλικές επιχειρήσεις. Εάν ενδιαφέρεστε να μάθετε περισσότερα για το Ευρωπαϊκό έργο και τα αποτελέσματα του, μπορείτε να επισκεφτείτε την επίσημη ιστοσελίδα του έργου.
