Είναι ευρέως γνωστό ότι, τουλάχιστον την τελευταία δεκαπενταετία, η κουλτούρα του χώρου εργασίας τροφοδοτείται από το στρες, τη στέρηση ύπνου και την εξουθένωση. Βασική προϋπόθεση κάθε δουλειάς «που αξίζει να κάνεις» έχει καταντήσει το να είσαι «στην πρίζα» μέρα – νύχτα, να κοιμάσαι ελάχιστα και να λειτουργείς διαρκώς υπό συνθήκες πίεσης.
Αυτός ο τοξικός ορισμός της επιτυχίας, υπονομεύει όχι μόνο την υγεία μας αλλά και την δημιουργικότητά μας, την παραγωγικότητά μας, τον τρόπο που παίρνουμε αποφάσεις, την εν γένει προσπάθεια να επιτύχουμε τελικά στη δουλειά μας.
Γιατί οι έξυπνοι ηγέτες παίρνουν κακές αποφάσεις; Σίγουρα όχι γιατί τους λείπει η νοημοσύνη, η εκπαίδευση ή η εμπειρία.
Τα πρόσφατα επιστημονικά δεδομένα αποδεικνύουν ότι το αυξημένο στρες και η εργασιακή εξουθένωση έχουν τεράστιες συνέπειες στην υγεία μας. Ειδικότερα, οι γυναίκες σε επαγγέλματα με υψηλό στρες κινδυνεύουν κατά 40% περισσότερο από καρδιακά εμφράγματα και κατά 60% περισσότερο από διαβήτη τύπου 2 σε σχέση με τις λιγότερο στρεσαρισμένες συναδέλφους τους.
Με την πάροδο των ετών έχει γίνει αντιληπτό σε ένα μεγάλο μέρος του δυτικού εργασιακού κόσμου ότι το στρες του χώρου εργασίας είναι δυνατόν να έχει αρνητικά αποτελέσματα τόσο στην ευεξία των υπαλλήλων όσο και στα οικονομικά αποτελέσματα μιας εταιρείας. Η σχέση ανάμεσα στον υπερβολικό φόρτο εργασίας και στην απώλεια της παραγωγικότητας μάλιστα είναι σταθερή ανεξαρτήτως εθνικότητας ή κουλτούρας. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) το 2012, η Ελλάδα ενώ ερχόταν πρώτη στις ώρες εργασίας, βρισκόταν στην 18η θέση στην παραγωγικότητα σε αντίθεση π.χ. με τους κατοίκους της Νορβηγίας και της Ολλανδίας που ενώ εργάζονται λιγότερες ώρες έρχονται 2οι και 5οι αντίστοιχα στην παραγωγικότητα.
Έχοντας κατανοήσει αυτή τη σύνδεση μεταξύ ευεξίας και οικονομικής αποτελεσματικότητας, μεγάλες εταιρείες στην Αμερική έχουν υιοθετήσει τακτικές προώθησης της «wellness» κουλτούρας του ξεκούραστου εργαζομένου: από προγράμματα μείωσης stress, διαλογισμού, γυμναστήρια, μαθήματα γιόγκα μέχρι δωμάτια ύπνου, ψυγεία με υγιεινά σνακ, γραφεία με φυσικό φωτισμό, ανταμοιβές για διακοπή βλαβερών συνηθειών κ.ο.κ.
Φυσικά όλα αυτά μπορούν να ακουστούν από σουρεαλιστικά και μη εφαρμόσιμα μέχρι και οριακά προκλητικά, στη χώρα μας στην κατάσταση που βρίσκεται τα τελευταία χρόνια. Ωστόσο, δεν μπορεί κανείς μας να αμφισβητήσει ότι το υγιές εργατικό δυναμικό είναι και παραγωγικό εργατικό δυναμικό. Ότι ο επαγγελματίας που δεν είναι διαρκώς εξουθενωμένος και κουρασμένος έχει μεγαλύτερη διαύγεια, αποδοτικότητα και παίρνει ορθότερες αποφάσεις. Ότι η μακροπρόθεσμη ευρωστία των οικονομικών αποτελεσμάτων μιας επιχείρησης είναι ευθέως ανάλογη με την υγειά των εργαζομένων της.
Κάποιες «καλές συνήθειες» από το χώρο του wellness coaching που μπορούν να συντελέσουν στα παραπάνω είναι:
1) Συχνά διαλείμματα από τη δουλειά
Δουλεύω συγκεντρωμένος για 50-90’ και έπειτα κάνω ένα διάλειμμα 10 λεπτών. Αυτό θα με βοηθήσει να συγκεντρωθώ και να είμαι πιο αποδοτικός όταν επιστρέψω στην εργασία μου.
2) Επαρκής ύπνος
Επαρκής ύπνος (7-8 ώρες /ημέρα και αν αυτό δεν είναι εφικτό ένας σύντομος ‘υπνάκος’ κατά τη διάρκεια της ημέρας). Οι Λεονάρντο ντα Βίντσι, Τόμας Έντισον, Γουίνστον Τσόρτσιλ κ.λ.π. πρόσωπα της ιστορίας κάτι ήξεραν και ακολουθούσαν αυτή τη συνήθεια.
3) Περπάτημα
Κατά τον Νίτσε «Μόνο οι σκέψεις που συλλαμβάνει κανείς περπατώντας έχουν αξία». Πρόκειται για μια μορφή άσκησης με ψυχολογικά οφέλη που αυξάνει τη συνδεσιμότητα των περιοχών του εγκεφάλου και τη γνωστική απόδοση καθώς και βελτιώνει το είδος της σκέψης που συγκεντρώνεται στη λύση προβλημάτων.
4) Προσευχή, διαλογισμός, περισυλλογή, ενσυνείδητη αναπνοή
Οποιαδήποτε από αυτές τις πρακτικές μπορεί να βοηθήσει στην αύξηση της συγκέντρωσης, της δημιουργικότητας, στην καλλιέργεια της διαίσθησης, στην διαύγεια και κατά συνέπεια στην καλύτερη λήψη αποφάσεων.
5) Ψηφιακή αποτοξίνωση
Ο προγραμματισμός διαστημάτων αποσύνδεσης από την εθιστική χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και η αντικατάσταση του multi- με το uni-tasking ( δηλ. αποκλειστική απασχόληση με ένα μόνο πράγμα τη φορά ) μπορεί να βελτιώσει την ποιότητα της σκέψης, τη συγκέντρωση και την υψηλή αποδοτικότητα.
Αν υιοθετήσουμε τις ελάχιστες αυτές συνήθειες ευεξίας, η δημιουργικότητά μας, οι ηγετικές μας ικανότητες καθώς και η εφευρετικότητά μας μπορούν να βελτιωθούν όχι μόνο στον εργασιακό χώρο αλλά και σε κάθε τομέα της ζωή μας.
Ελένη Ματράκη
Life, Wellness & Business Coach
Η Ελένη Ματράκη είναι δικηγόρος, πτυχιούχος της Νομικής του ΔΠΘ και της Γαλλικής Φιλολογίας του ΑΠΘ. Είναι κάτοχος Μεταπτυχιακών Διπλωμάτων στην Διδακτική των Γλωσσών του ΑΠΘ και στις Σπουδές στις Γλώσσες και τoν Πολιτισμό των Χωρών της ΝΑ Ευρώπης του ΠΔΜ. Από το 2014 είναι πιστοποιημένη Life, Wellness και Business Coach και κάτοχος του Advanced Diploma in General and Specific Coaching Skills της Coaching Evolution Academy. Είναι βασικός συνεργάτης της Coaching Evolution International και μέλος των HCA (Hellenic Coaching Association) και EMCC (European Mentoring and Coaching Council).
