Το 2007 ήταν η χρονιά στην οποία το ζήτημα της κλιματικής αλλαγής φάνηκε να παίρνει επιτέλους μια θέση που του αξίζει στην ενημέρωση και την πολιτική ατζέντα.
Καταρχάς, οι εκθέσεις του Διακυβερνητικού Πάνελ για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) που δημοσιεύτηκαν μέσα στο 2007 δεν αφήνουν πια κανένα περιθώριο για δικαιολογίες ή καθυστερήσεις: αν δεν αλλάξει η σημερινή κατάσταση, μας περιμένει ένα ζοφερό μέλλον με ανυπολόγιστες επιπτώσεις στο περιβάλλον, την κοινωνία και την οικονομία ενώ για να αποτραπούν αυτές, οι παγκόσμιες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου πρέπει να πέσουν τουλάχιστον στο ένα τρίτο των σημερινών πριν τα μέσα του αιώνα. Ταυτόχρονα, η κλιματική αλλαγή για πρώτη φορά συζητήθηκε στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, ήταν το κεντρικό θέμα της συνόδου των G8, αποτελεί πλέον κεντρική προτεραιότητα της πολιτικής της ΕΕ και ήταν από τις βασικές αιτίες για την ήττα της κυβερνώσας παράταξης της Αυστραλίας στις πρόσφατες εκλογές.
Σε ένα τέτοιο κλίμα, η χρονιά έκλεισε με την Συνδιάσκεψη του ΟΗΕ (UNFCCC) στο Μπαλί για το κλίμα. Η ανθρωπότητα περίμενε από τους εκπροσώπους των κυβερνήσεων του πλανήτη να δρομολογήσουν μια παγκόσμια συμφωνία-διάδοχο του Πρωτοκόλλου του Κιότο, δεσμευτική για όλα τα κράτη που με δίκαιο τρόπο θα εξασφάλιζε τις απαιτούμενες μειώσεις στις παγκόσμιες εκπομπές.
H Συνδιάσκεψη στο Μπαλί κατέληξε μετά από δραματικές καταστάσεις σε έναν «Οδικό Χάρτης» που προβλέπει διαπραγματεύσεις δύο χρόνων που θα ολοκληρωθούν στην Κοπεγχάγη το 2009 για τη συμφωνία με θα εφαρμοστεί από το 2013 για τη μείωση των παγκόσμιων εκπομπών. Ο «Οδικός Χάρτης του Μπαλί» μάλιστα υιοθετήθηκε κυριολεκτικά στο παρά πέντε, ύστερα από μια καθοριστική αλλαγή της στάσης των ΗΠΑ.
Από την τελική απόφαση, παρά τις εκκλήσεις των επιστημόνων του IPCC, του ΟΗΕ, των περιβαλλοντικών ενώσεων, των μικρών κρατών που πλημμυρίζουν, απουσιάζει κάθε αναφορά σε συγκεκριμένες δεσμεύσεις ή στόχους για τη μείωση των εκπομπών κατά 25-40% το 2020 όπως επιδίωκε η ΕΕ ή κατά 60-80% ως το 2050.
Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με την απόφαση του Μπαλί, η διεθνής κοινότητα:
· Αναγνωρίζει –τουλάχιστον στα λόγια – πως απαιτούνται σημαντικές μειώσεις στις εκπομπές και πως οι ανεπτυγμένες χώρες πρέπει να αναλάβουν κατάλληλες δεσμεύσεις και αντίστοιχες δράσεις οι αναπτυσσόμενες.
· Συμφώνησε να υπάρξουν κίνητρα και πόροι για τη μείωση της καταστροφής των δασών
· Καλεί σε επείγουσα συνεργασία για την εφαρμογή μέτρων στις φτωχότερες χώρες για την προστασία τους από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής
· Ανακοινώνει ότι θα παράσχει κίνητρα για την μεταφορά καθαρής τεχνολογίας προς τις αναπτυσσόμενες χώρες
· Δεσμεύεται πως οι διαπραγματεύσεις θα έχουν ολοκληρωθεί στην συνάντηση κορυφής στην Κοπεγχάγη το 2009.
Είναι πράγματι απογοητευτικό πως δεν είχαμε μια συγκεκριμένη και δεσμευτική παγκόσμια συμφωνία όπως απαιτεί η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, παρά το καταιγισμό στοιχείων για τη ραγδαία αλλαγή του κλίματος και τις επιπτώσεις που ήδη βιώνουμε. Έχουμε έναν «Οδικό Χάρτη» διαπραγματεύσεων και μια καταληκτική ημερομηνία, δυστυχώς όμως ο προορισμός δεν είναι ακόμα δεδομένος.
Στα θετικά της Συνδιάσκεψης είναι η εξασφάλιση ενισχύσεων προς τις αναπτυσσόμενες χώρες για την προστασία των δασών τους (η καταστροφή των οποίων ευθύνεται περίπου για το ένα πέμπτο της ανθρώπινης συνεισφοράς στην αλλαγή του κλίματος) καθώς και η σημαντική αλλαγή στάσης των ΗΠΑ που για πρώτη φορά δέχτηκε να μπει σε διαπραγματεύσεις. Η αλλαγή έστω και μερικής της στάσης των ΗΠΑ έγινε κάτω από ύστερα από μια εντυπωσιακή απομόνωση της αντιπροσωπείας της κατά τις εργασίες της Συνδιάσκεψης και την μεγάλη πίεση που της ασκήθηκε (σύνεδροι της συνδιάσκεψης ζήτησαν μάλιστα να σηκωθούν να φύγουν οι ΗΠΑ αν είναι να εμποδίζουν τη συμφωνία, ενώ αμερικάνικες οργανώσεις, πολιτείες και προσωπικότητες, όπως ο Αλ Γκορ, άσκησαν δριμεία κριτική στη χώρα τους θέτοντάς την προ των ιστορικών ευθυνών της για την προστασία του παγκόσμιου κλίματος).
Το Δίκτυο ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS θεωρεί ότι αναγκαία όσο ποτέ η ενδυνάμωση της πίεσης των κοινωνικών και ιδιαίτερα της κοινωνίας των πολιτών στις κυβερνήσεις τους τα δύο επόμενα χρόνια, μια και είναι δεδομένο είναι πως η ουσιαστική δουλειά και οι σκληρές διαπραγματεύσεις εξακολουθούν να είναι μπροστά μας. Οι ερχόμενοι μήνες είναι καθοριστικοί για την έκβαση και την αποτελεσματικότητα της παγκόσμιας προσπάθειας για την προστασία του κλίματος. Κάθε χώρα και η ΕΕ συνολικά πρέπει να αναλάβουν τις ευθύνες που τους αναλογούν έτσι ώστε να πείσουν και τις υπόλοιπες χώρες ότι δεσμεύονται στην πράξη και δεν λένε μόνο λόγια για την μείωση των αερίων του θερμοκηπίου και την προστασία του κλίματος. Η Ελλάδα, που έχει κακές επιδόσεις, στα θέματα των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου – όπως και σε άλλες περιβαλλοντικές πολιτικές – είναι καιρός να αλλάξει ρώτα και να πρωτοστατήσει μαζί με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες στον αγώνα για την προστασία του κλίματος, εφαρμόζοντας οι ίδιες τις απαραίτητες πολιτικές για τη μείωση των εκπομπών στο εσωτερικό τους. Καλούμε την ελληνική κυβέρνηση να:
– επεξεργαστεί μέσα από διάλογο και κυρίως να εφαρμόσει μια πολιτική που θα οδηγήσει στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από την Ελλάδα κατά 60% μέχρι το 2050,
– αναπτύξει διάλογο και τη συνεργασία με τις περιβαλλοντικές οργανώσεις και τους άλλους περιβαλλοντικούς φορείς,
– να δημιουργήσει μια συμμετοχή Επιτροπή Προστασίας του Κλίματος
Για περισσότερες πληροφορίες:
Άννα Κοντολέων
Υπεύθυνη Τύπου και Επικοινωνίας
Δίκτυο ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS
Τηλ: 210 8228795 – 6974 829523
Φαξ: 210 8253435
E–mail: annako@medsos.gr
