Τα Εμπόδια της Γυναικείας Επιχειρηματικότητας
Τα τελευταία χρόνια σε επίπεδο πολιτικής, παρατηρείται έξαρση του ενδιαφέροντος για την αντιμετώπιση της περιορισμένης συμμετοχής των γυναικών στην επιχειρηματική δραστηριότητα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει δημιουργήσει προγράμματα τα οποία απευθύνονται σε γυναίκες και έχουν σκοπό να υποστηρίξουν, να δώσουν κίνητρα και να εφοδιάσουν κατάλληλα τις γυναίκες προκειμένου αφενός να αυξηθεί η επιχειρηματική τούς δραστηριότητα και αφετέρου να εξαλειφθούν τα κοινωνικά στερεότυπα που εμποδίζουν την επαγγελματική αλλά και προσωπική εξέλιξη των γυναικών.
Η συνθήκη του Άμστερνταμ θέτει την επιχειρηματικότητα και ιδιαίτερα τη γυναικεία ως έναν από τους βασικότερους πυλώνες αναπτυξιακής πολιτικής (Ευρωπαϊκή Ένωση, 1997). Εξειδικεύοντας τη συνθήκη αυτή στα Εθνικά σχέδια ενθαρρύνεται η επιχειρηματικότητα των γυναικών και ιδιαίτερα η αυταπασχόλησή τους. Ιδιαίτερα υποστηρίζεται η ίδρυση νέων επιχειρήσεων από απόφοιτους της δευτεροβάθμιας ή τριτοβάθμιας εκπαίδευσης με την παροχή κινήτρων προς τους νέους και τις νέες. Οι προσπάθειες προς την κατεύθυνση αυτή γίνονται και από πολλές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σύμφωνα με έκθεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η διδασκαλία της επιχειρηματικότητας έχει εισαχθεί σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης πολλών χωρών της Ευρώπης.
Παρά την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των εθνικών σχεδίων στον τομέα της επιχειρηματικότητας και της αυταπασχόλησης οι διαφορές μεταξύ ανδρών και γυναικών είναι σημαντικές (Saunders, 2001; Lituchy και συν. 2003; Martino, 2001; Watson, 2003).
Αξίζει να σημειωθεί ότι σήμερα το προφίλ του Έλληνα νέου ή επίδοξου επιχειρηματία σκιαγραφείται ως εξής: Άνδρας, ηλικίας μεταξύ 25 έως 44 ετών, απόφοιτος λυκείου(Global Entrepreneurship Monitor, 2005). Σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη, η Ελλάδα εμφανίζει χαμηλότερα ποσοστά γυναικείας επιχειρηματικότητας. Το 2004 το ποσοστό της συνολικής επιχειρηματικής δραστηριότητας που αφορά στις γυναίκες εμφανίζεται μειωμένο συγκριτικά με το προηγούμενο έτος και εκτιμάται μόλις σε 25,1%, η επίδοση αυτή είναι η δεύτερη χαμηλότερη στην Ευρώπη.
Ως αιτίες αυτής της ανισότητας έχουν αναφερθεί ο κοινωνικά εδραιωμένος καταμερισμός των ρόλων ανάμεσα στα φύλα, η παραδοσιακή αντίληψη των ρόλων και άλλοι παράγοντες όπως το έλλειμμα δεξιοτήτων στη χρήση της νέας τεχνολογίας που παρουσιάζουν οι γυναίκες. Επίσης ορισμένοι ερευνητές υποστηρίζουν ότι οι γυναίκες παρουσιάζουν μικρότερη προθυμία για την ανάληψη ρίσκου και μικρότερη υποκίνηση για δράση (Sexton και συν. 1990; Martino, 2001). Οι γυναίκες επιχειρηματίες αντιμετωπίζουν ιδιαίτερα προβλήματα όπως η έλλειψη επιμόρφωσης, η σύνδεση επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής, η μικρή ικανότητα προσαρμογής στο εξωτερικό επιχειρηματικό περιβάλλον (Αρτινοπούλου, 2004) ενώ ειδικότερα αναφέρεται ότι οι γυναίκες χρησιμοποιούν την επιχειρηματικότητα ως επιλογή καριέρας η οποία βοηθάει στην ευελιξία των οικογενειακών υποχρεώσεων.
Γενικά υποστηρίζεται ότι οι γυναίκες επιχειρηματίες αντιμετωπίζουν περισσότερα προβλήματα από τους άνδρες. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα στη φάση ίδρυσης της επιχείρησης κατά την οποία οι γυναίκες αντιμετωπίζουν περισσότερες δυσκολίες στην εξεύρεση κεφαλαίων και στην υποστήριξη που έχουν από την Πολιτεία. Παρατηρήθηκε ακόμη ότι οι γυναίκες επιχειρηματίες ζητούν λιγότερο συχνά από τους άνδρες τη γνώμη ειδικών συμβούλων της Πολιτείας, ενώ παλιότερες έρευνες υποστήριξαν ότι οι γυναίκες επιχειρηματίες είναι περισσότερο πιθανό να αντιμετωπίσουν προβλήματα κατά τη διάρκεια της επιχειρηματικής τους δραστηριοποίησης. Συμπερασματικά θα μπορούσαμε να ισχυρισθούμε ότι η παράμετρος φύλο είναι σημαντικός παράγοντας διαφοροποίησης της επιτυχίας μιας επιχείρησης.
Βιβλιογραφική έρευνα που εντάσσεται στο πλαίσιο του σχεδίου δράσης «ΓΥΝΑΙΚΕΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ-Διερεύνηση των εμποδίων που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες επιχειρηματίες και των ευκαιριών που προσφέρονται για γυναικεία επιχειρηματική δραστηριοποίηση» που υλοποιείται από το ΚΕΣΥΠ Λάρισας, το ΓΡΑΣΕΠ Αγιάς, Πλατυκάμπου, Συκουρίου και το Ινστιτούτο Ανάπτυξης Επιχειρηματικότητας στα πλαίσια του Ε.Π.Ε.Α.Ε.Κ και των ενεργειών για την ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΤΩΝ ΚΕΣΥΠ – ΓΡΑΣΕΠ ΚΑΙ ΙΔΡΥΣΗ ΝΕΩΝ.